
Η οικονομική κρίση επηρέασε αρνητικά την Ελληνική Οινοποιία, όπως άλλωστε ολόκληρη την ελληνική οικονομία. Η επίπτωση της οικονομικής κρίσης είναι ισχυρότερη σε κρασιά με λιανική τιμή πώλησης μεγαλύτερη των 5 Ευρώ ανά φιάλη – ιδίως στα μικρά «Κτήματα» που έχουν υψηλό κόστος και μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία.
Είναι γενική πάντως η εντύπωση πως οι εξαγωγικές επιδόσεις του ελληνικού κρασιού «καλά κρατούν» και υποστηρίζονται από την συνεχιζόμενη κινητοποίηση του απόδημου ελληνισμού να βοηθήσει την Ελλάδα αγοράζοντας ελληνικά προϊόντα (Βλπ. άρθρο μας Αγοράζουμε Ελληνικά: Δυναμική καμπάνια στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής!).
Η συγκριτική παρουσίαση των οικονομικών μεγεθών των Top-10 της Ελληνικής Οινοποιίας σε ορισμένα βασικά μεγέθη των τελευταίων 3 ετών (Κύκλος εργασιών, Μικτά κέρδη, Καθαρά κέρδη προ φόρων και Σύνολο υποχρεώσεων) μας δίνει μια ενδεικτική εικόνα της οικονομικής πορείας του κλάδου τα τρία τελευταία χρόνια:
Ε. Τσάνταλης ΑΕ* (ΑΡΜΑΕ 11100/61/Β/86/1)
|
ΕΤΟΣ |
Κύκλος Εργασιών € |
Μικτά κέρδη € |
Καθαρά κέρδη προ φόρων € |
Σύνολο υποχρεώσεων |
|
2007 |
40.217.076 |
15.586.012 |
739.595 |
47.553.177 |
|
2008 |
40.886.094 |
18.691.708 |
502.973 |
50.470.470 |
|
2009 |
37.788.234 |
16.373.757 |
396.802 |
49.361.532 |
* Παράγει και αποστάγματα
Μπουτάρης Ι. & Υιός ΑΕ (ΑΡΜΑΕ 19584/62/Β/89/137)
|
ΕΤΟΣ |
Κύκλος Εργασιών € |
Μικτά κέρδη € |
Καθαρά κέρδη προ φόρων € |
Σύνολο υποχρεώσεων |
|
2007 |
32.626.000 |
15.745.000 |
554.000 |
44.522.000 |
|
2008 |
32.246.000 |
13.990.000 |
-937.000 |
50.539.000 |
|
2009 |
26.908.000 |
8.861.000 |
-361.000 |
40.546.000 |
Ελληνικά Κελάρια – Δ. Κουρτάκης ΑΕ (ΑΡΜΑΕ 1891/04/Β/86/367)
|
ΕΤΟΣ |
Κύκλος Εργασιών € |
Μικτά κέρδη € |
Καθαρά κέρδη προ φόρων € |
Σύνολο υποχρεώσεων |
|
2007 |
25.022.068 |
11.231.239 |
2.318.552 |
19.230.726 |
|
2008 |
24.735.574 |
8.295.621 |
-357.972 |
21.078.785 |
|
2009 |
24.229.091 |
8.555.503 |
100.299 |
19.722.015 |
Ε. Μαλαματίνας & Υιος ΑΕ (ΑΡΜΑΕ 8408/62/Β/86/243)
|
ΕΤΟΣ |
Κύκλος Εργασιών € |
Μικτά κέρδη € |
Καθαρά κέρδη προ φόρων € |
Σύνολο υποχρεώσεων |
|
2007 |
29.179.654 |
16.664.459 |
6.401.750 |
42.133.786 |
|
2008 |
27.340.474 |
14.066.249 |
2.304.618 |
43.224.278 |
|
2009 |
24.183.800 |
11.149.906 |
1.193.282 |
38.479.405 |
Ι Ν Ο ΑΕ* (ΑΡΜΑΕ 49487/11/Β/01/11)
|
ΕΤΟΣ |
Κύκλος Εργασιών € |
Μικτά κέρδη € |
Καθαρά κέρδη προ φόρων € |
Σύνολο υποχρεώσεων |
|
2007 |
17.543.969 |
5.264.236 |
127.556 |
34.316.892 |
|
2008 |
17.678.896 |
5.584.783 |
-640.264 |
38.604.448 |
|
2009 |
19.169.449 |
5.333.681 |
70.063 |
39.096.108 |
* Ο Ισολογισμός κλείνει στις 30 Ιουνίου κάθε χρόνου. Ο τελευταίος ισολογισμός (2009)
αφορά την περίοδο από 1/7/2009 έως 30/6/2010.
CAVINO AE* (ΑΡΜΑΕ 10001/22/Β/86/99)
|
ΕΤΟΣ |
Κύκλος Εργασιών € |
Μικτά κέρδη € |
Καθαρά κέρδη προ φόρων € |
Σύνολο υποχρεώσεων |
|
2007 |
10.669.000 |
1.341.000 |
173.000 |
13.779.000 |
|
2008 |
13.357.000 |
1.686.000 |
238.000 |
15.406.000 |
|
2009 |
14.715.000 |
2.125.000 |
327.000 |
15.437.000 |
*Παράγει και αποστάγματα
ΕΥΒΟΪΚΗ ΟΙΝΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΑΕ* (ΑΡΜΑΕ 24724/12/Β/91/18)
|
ΕΤΟΣ |
Κύκλος Εργασιών € |
Μικτά κέρδη € |
Καθαρά κέρδη προ φόρων € |
Σύνολο υποχρεώσεων |
|
2007 |
12.689.853 |
2.669.800 |
693.128 |
30.259.806 |
|
2008 |
13.139.240 |
2.207.030 |
139.536 |
41.992.242 |
|
2009 |
13.313.027 |
1.982.793 |
48.394 |
41.199.501 |
* Ο Ισολογισμός κλείνει στις 30 Ιουνίου κάθε χρόνου. Ο τελευταίος ισολογισμός (2009)
αφορά την περίοδο από 1/7/2009 έως 30/6/2010.
ΚΤΗΜΑ ΚΩΣΤΑ ΛΑΖΑΡΙΔΗ AE (ΑΡΜΑΕ 26064/06/Β/92/15)
|
ΕΤΟΣ |
Κύκλος Εργασιών € |
Μικτά κέρδη € |
Καθαρά κέρδη προ φόρων € |
Σύνολο υποχρεώσεων |
|
2007 |
8.043.749 |
3.608.528 |
1.326.223 |
17.557.618 |
|
2008 |
8.287.833 |
3.901.145 |
1.503.720 |
17.392.639 |
|
2009 |
8.366.323 |
3.992.209 |
1.751.532 |
14.799.357 |
ΚΤΗΜΑΤΑ ΧΑΤΖΗΜΙΧΑΛΗ AE (ΑΡΜΑΕ 2242/01ΑΤ/Β/86/1175)
|
ΕΤΟΣ |
Κύκλος Εργασιών € |
Μικτά κέρδη € |
Καθαρά κέρδη προ φόρων € |
Σύνολο υποχρεώσεων |
|
2007 |
8.182.805 |
4.112.533 |
1.335.371 |
11.780.609 |
|
2008 |
7.578.818 |
3.845.721 |
514.653 |
12.854.509 |
|
2009 |
6.218.380 |
3.471.214 |
355.993 |
11.859.061 |
ΑΧΑΪΑ CLAUSS ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ AE (ΑΡΜΑΕ 29445/22/Β/93/21)
|
ΕΤΟΣ |
Κύκλος Εργασιών € |
Μικτά κέρδη € |
Καθαρά κέρδη προ φόρων € |
Σύνολο υποχρεώσεων |
|
2007 |
15.205.875 |
1.465.557 |
- 6.894.769 |
23.882.295 |
|
2008 |
10.130.397 |
323.612 |
-15.694.311 |
23.742.340 |
|
2009 |
1.627.465 |
-28.212.781 |
-16.159.537 |
9.329.747 |
* Ο Ισολογισμός κλείνει στις 30 Ιουνίου κάθε χρόνου. Τα οικονομικά στοιχεία των τελευταίων ετών δεν είναι συγκρίσιμα. Ο τελευταίος ισολογισμός αφορά την «ΑΧΑΙΑ CLAUSS ESTATE AE» και την περίοδο 1/7/2008 έως 31/12/2009.
Όσον αφορά τα αποθέματα που διατηρούν οι σημαντικότεροι παραγωγοί, όπως προκύπτουν από τους ισολογισμούς που «έκλεισαν» 31/12/2009, έχουν ως εξής:
|
ΕΤΑΙΡΙΑ |
ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ |
ΠΟΣΟΣΤΟ ΕΠΙ Κ.Ε. |
|
Ε.Τσάνταλης |
21,1 εκ. Ευρώ |
56% κύκλου εργασιών |
|
Μπουτάρη |
21,6 εκ. Ευρώ |
80% κύκλου εργασιών |
|
Δ. Κουρτάκης |
11,7 εκ. Ευρώ |
48% κύκλου εργασιών |
|
Ε. Μαλαματίνα |
13,4 εκ. Ευρώ |
56% κύκλου εργασιών |
|
CAVINO |
6,3 εκ Ευρώ |
43% κύκλου εργασιών |
|
Κτήμα Κ. Λαζαρίδη |
6,1 εκ. Ευρώ |
73% κύκλου εργασιών |
|
Κτήματα Χατζημιχάλη |
9,1 εκ. Ευρώ |
147% κύκλου εργασιών |
Όπως προκύπτει από τον παραπάνω πίνακα, η πρώτη σε οικονομικό μέγεθος Οινοποιία – Ποτοποιία Ε. Τσάνταλης ΑΕ είχε μια μείωση του κύκλου εργασιών της κατά 7% περίπου, αν και οι εξαγωγές της εταιρίας που καλύπτουν ένα σημαντικό τμήμα του συνολικού κύκλου εργασιών σημείωσαν μικρή αύξηση.

Δεύτερος σε οικονομικό μέγεθος αναδεικνύεται ο Όμιλος των εταιριών Σκουλούδη (ΙΝΟ και ΕΥΒΟΪΚΗ) με συνολικό κύκλο εργασιών που ξεπερνάει τα 32 εκ. Ευρώ επιτυγχάνοντας όχι μόνο αντοχή απέναντι στην οικονομική κρίση, αλλά και ανάπτυξη (20% η ΙΝΟ και 40% η ΕΥΒΟΪΚΗ την τετραετία 2006-2009) με (μικρά) κέρδη αλλά και σημαντικές, συνολικές υποχρεώσεις.
Υπενθυμίζεται ότι Τσάνταλης και Σκουλούδης ίδρυσαν πέρσι την «Αχαϊκή Οινοποιία Α.Ε» με αφορμή την εκμετάλλευση του οινοποιείου ιδιοκτησίας της «Ε. Τσάνταλης Α.Ε.» στην Βιομηχανική Περιοχή Πάτρας (Βλπ. σχετικό άρθρο μας «Αχαϊκή Οινοποιία: Τσάνταλης και Σκουλούδης σε μια συνεργασία με ευρύτερες προοπτικές»).
Η Μπουτάρης Οινοποιητική, επηρεασμένη από την οικονομική κρίση αλλά και τις ουσιαστικές οργανωτικές τομές που επιχειρεί, υποχώρησε πέρσι σημαντικά αν και διατηρεί στο ακέραιο όλα τα «όπλα» που θα της επιτρέψουν να επανέλθει δριμύτερη (όνομα, ποιότητα, εξαγωγές, περιφερειακά οινοποιεία κ.α – Βλπ. άρθρο μας με τίτλο Μπουτάρη: Το διαχρονικό όνομα του καλού ελληνικού κρασιού ).

Ο πάλαι ποτέ «Βασιλιάς της ρετσίνας» Κουρτάκης (Ελληνικά Κελάρια Οίνων – Δ. Κουρτάκης ΑΕ) δεν αποτελεί εξαίρεση στο ευρύτερο, αρνητικό τοπίο της αγοράς αν και ο κύκλος εργασιών συγκρατείται στα ίδια σχεδόν επίπεδα του αμέσως προηγούμενου χρόνου με μια μικρή μείωση και την «υποστήριξη» άλλων προϊόντων (αποστάγματα Ανέστη Παπατζημόπουλου με υψηλούς φόρους που δημιουργούν τζίρο, εισαγωγή Γαλλικών κρασιών).

O «πρωταθλητής των κερδών» του κλάδου της Ελληνικής οινοποιίας, η Ε. Μαλαματίνας & Υιος ΑΕ φαίνεται επίσης να επηρεάζεται αρνητικά από την οικονομική συγκυρία όχι μόνο με τον δραστικό περιορισμό των κερδών αλλά και του τζίρου του: Μέσα στην διετία 2007 – 2009 έχασε το 17% περίπου του κύκλου εργασιών αλλά και το 80% περίπου των κερδών του.
Αντίθετα, η Cavino επιδεικνύει μια εξαιρετική δυναμική ανάπτυξης, κινούμενη σε κατεύθυνση αντίθετη προς το γενικό ρεύμα, αυξάνοντας με διψήφια ποσοστά τον κύκλο εργασιών της για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά. Ο παραδοσιακός τομέας των εξαγωγών παραμένει κυρίαρχος και «τροφοδοτεί» το συντριπτικό μερίδιο της ανάπτυξης της εταιρίας. Είναι η τρίτη εταιρία στον κατάλογο των Top-10 που αξιοποιεί την οικονομική κρίση βελτιώνοντας σημαντικά, για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, τις επιδόσεις της σε σημαντική έκταση.
Το Κτήμα Κ. Λαζαρίδη αντιστέκεται με μεγάλη επιτυχία στην αρνητική οικονομική συγκυρία, με σταθερή (έστω και μικρή) αύξηση του κύκλου εργασιών και των κερδών αλλά και με περιορισμό των συνολικών του υποχρεώσεων. Σημαντικό επίτευγμα αν λάβει κανείς υπ΄ όψη ότι τα προϊόντα του Κτήματος ανήκουν στην κατηγορία των ακριβών κρασιών που πλήττονται περισσότερο από την οικονομική κρίση.
Τα Κτήματα Χατζημιχάλη Α.Ε. σημείωσαν, σύμφωνα με την τάση της αγοράς, μείωση τόσο του συνολικού κύκλου εργασιών όσο και των κερδών τους, αν και η εξαιρετική ποιότητα των κρασιών από τα διάφορα αμπελοτόπια των Κτημάτων αναμένεται να «επαναφέρουν» αργά ή γρήγορα τους διάφορους οικονομικούς δείκτες στα κανονικά τους επίπεδα.
Τέλος, η Αχαϊα Clauss φαίνεται ότι αναδιανέμει τις διάφορες δραστηριότητές της - τα οικονομικά μεγέθη των τριών τελευταίων ετών δεν είναι συγκρίσιμα. 2 ισολογισμοί αφορούν την ««Αχαϊα Clauss Ποιοτική Οινοποίηση ΑΕ» και ό ένας την «Αχαϊα Clauss Estate ΑΕ» που δημιουργήθηκε πέρσι (ΦΕΚ 8526/15.7.2009 ΑΕ&ΕΠΕ). Η «Αχαϊα Clauss Estate ΑΕ» δεν έχει μόνο νέο όνομα αλλά και νέους καταστατικούς σκοπούς.

Η εικόνα που παρουσιάζουν συνολικά οι Top-10 εταιρίες του κλάδου αντικατοπτρίζει την γενική κατάσταση της Ελληνικής Οινοποιίας: Κανόνας είναι η μείωση των πωλήσεων και εξαίρεση, η αύξηση. Κοινή παράμετρος, η ελαφρά βελτίωση της ζήτησης ελληνικών κρασιών από τις αγορές του εξωτερικού αλλά και η σημαντική αύξηση των πιστωτικών κινδύνων στην εσωτερική αγορά που θέτει σε σοβαρό κίνδυνο την απαραίτητη οικονομική αντοχή της Οινοβιομηχανίας.
Η εικόνα συμπληρώνεται από την ραγδαία αύξηση των αποθεμάτων κρασιού που μειώνει τις ανάγκες νέων αγορών και απαξιώνει τις τιμές της πρώτης ύλης – σταφύλι σε επίπεδα που ήδη υπολείπονται ακόμα και του στοιχειώδους κόστους παραγωγής.

Διανύουμε λοιπόν μια ακόμα δύσκολη χρονιά για τους χιλιάδες αμπελουργούς και τις εκατοντάδες Οινοποιίες της χώρας μας. Μια χρονιά που θα ταλαιπωρήσει πολύ τόσο τους ανά την Ελλάδα αμπελώνες του Διόνυσου όσο και εκείνους που ασχολούνται με την συγκομιδή, την οινοποίηση και την εμπορία των δώρων του.
Εμείς σαν καταναλωτές έχουμε υποχρέωση να αγοράζουμε με επιμονή κρασιά που παράγονται στην χώρα μας, να αξιολογούμε προσεκτικά την σχέση ποιότητα / τιμή κάθε φιάλης ελληνικού κρασιού, να ενημερωνόμαστε και να εκτιμούμε τον κόπο, την ποιότητα και το κόστος που έχει μια «ακριβή» φιάλη.
Αυτό είναι απόλυτα αναγκαίο για να μην καταλήξουμε κάποτε (όπως έχει ήδη συμβεί με χιλιάδες άλλα προϊόντα) να αγοράζουμε υποχρεωτικά εισαγόμενα κρασιά που θα καταλάβουν το σύνολο των ραφιών των αλυσίδων λιανικής, αφού το ελληνικό κρασί θα έχει μετατραπεί με δική μας ευθύνη σε ένα ακόμα είδος εν ανεπαρκεία.
Οι επαγγελματίες της μαζικής εστίασης έχουν, κατά την γνώμη μας, την υποχρέωση να μην επιβαρύνουν υπερβολικά την τιμή πώλησης μιας φιάλης ελληνικού κρασιού για να ενθαρρύνουν όχι μόνο την κατανάλωση σε μεγαλύτερες ποσότητες αλλά και για να ευνοήσουν την δική τους τσέπη (το κέρδος είναι στην κατανάλωση)- δεν ωφελεί η πώληση μιας φιάλης κρασιού με 30 ή 40 Ευρώ όταν μπορούν να πουληθούν 4 ή 5 φιάλες του ίδιου κρασιού προς 16 ή 18 Ευρώ!
Ας αγκαλιάσουμε λοιπόν με πραγματική αγάπη και ενδιαφέρον το ελληνικό κρασί - ένα προϊόν που πολλοί υποστηρίζουν πως γεννήθηκε στον τόπο μας:
Ο Εκαταίος ο Μηλήσιος (549 – 476 π.Χ) ο πρώτος –πριν από τον Ηρόδοτο- ιστοριογράφος, θεωρεί πως το πρώτο αμπέλι φυτεύτηκε από τον Ορεσθέα στην Αιτωλία, ενώ ο Θεόπομπος ο Χίος (378 – 323 π.Χ.) αναφέρει πως το πρώτο αμπέλι βλάστησε στην Ολυμπία. Όποια όμως και αν είναι η αλήθεια, ένα πράγμα παραμένει γεγονός αναμφισβήτητο:

Κύλικας του Εξηκία, 540 π.Χ., ο Διόνυσος σε πλοίο.
Η παράδοση της Ελλάδος στο κρασί είναι τόσο παλιά ώστε οι ρίζες της χάνονται βαθειά μέσα στον χρόνο. Οι αποδείξεις της μεγάλης αυτής κληρονομιάς βρίσκονται σήμερα ζωντανές στα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου είτε σαν έργα γλυπτικής τέχνης, είτε σαν εικονογραφήσεις σε αμφορείς και αγγεία είτε στα ποικιλόμορφα ευρήματα της αρχαιολογικής σκαπάνης, είτε ακόμα μέσα στα διάφορα ποιητικά, λογοτεχνικά και άλλα κείμενα που διασώθηκαν μέχρι τις μέρες μας.
Ποιος αλήθεια φανταζόταν πως από τον τέταρτο αιώνα π.Χ. οι Έλληνες έβαζαν επάνω στους αμφορείς του κρασιού ειδικές σφραγίδες που εγγυόταν την προέλευση του;

Ζευγάρι από παραλληλόγραμμες σφραγίδες του Ρόδιου κεραμίστα Αγοράναξ
Σήμερα σώζονται στο μουσείο της Θάσου τέτοιες μικρές σφραγίδες που εγγυόταν την καταγωγή του οίνου της Θάσου, μαζί με μια σειρά νόμων για το κρασί, χαραγμένων σε μάρμαρο από τον πέμπτο αιώνα π.Χ., σαν μια συγκλονιστική και αδιάψευστη μαρτυρία της απύθμενης Ελληνικής παράδοσης στον ευλογημένο καρπό του αμπελιού.
Μήπως όμως, το παλαιότερο πλήρες πατητήρι που σώζεται μέχρι σήμερα δεν βρίσκεται και αυτό στον Ελλαδικό χώρο; Πρόκειται φυσικά για τους ληνούς στο Άνω Ζάκρο και στο Βαθύπετρο της Κρήτης που ανάγονται στην Μινωική εποχή (2.600 π.Χ.).

Μινωικό πατητήρι στο Βαθύπετρο Κρήτης
Η σημερινή λοιπόν Ελλάδα που διατηρεί ακόμα εκπληκτικό πλούτο ποικιλιών και διαφορετικών τύπων κρασιού (ο Ρωμαίος ποιητής Βιργίλιος, που έζησε μεταξύ του 70 και του 19 π.Χ. ανέφερε πως είναι ευκολότερο να μετρήσει κανείς τους κόκκους της άμμου παρά τις ποικιλίες σταφυλιού που φύτρωναν στην Ελλάδα) είναι κρίμα να θυσιάσει σε μια συγκυριακή δυσκολία, με υπαιτιότητα των σημερινών Ελλήνων, ένα πολύτιμο αγαθό που της κληρονόμησαν οι πρόγονοί της: Το Ελληνικό κρασί!
Λεωνίδας Κουμάκης*
25 Αυγούστου 2010
kb@kbanalysis.com
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ
Προτιμάτε με επιμονή προϊόντα που παράγονται στην Ελλάδα:
Η πιο απλή και πρακτική λύση στα οικονομικά προβλήματα της χώρας μας!
*Ο Λεωνίδας Κουμάκης, γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και επί τρεις δεκαετίες, με την ιδιότητα του Διευθυντού Εξαγωγών Ελληνικής Οινοβιομηχανίας, ταξίδευσε στις 4 από τις 5 ηπείρους του πλανήτη μας, δημιουργώντας ένα εκτεταμένο δίκτυο διανομής σε 32 χώρες. Είναι συγγραφέας των βιβλίων «Το Θαύμα-Μια πραγματική ιστορία» (1992, η τέταρτη έκδοση το 2008) και «Ματιές στις ρίζες του Ελληνισμού» (1997).