Η Μινέρβα Α.Ε., αποτελεί μια σημαντική βιομηχανία της χώρας μας με μια ιστορία που ήδη διανύει τον δεύτερο της αιώνα. Η πορεία της ξεκίνησε το έτος 1877 όταν δημιουργήθηκε, στην καρδιά της Αθήνας, η εταιρία «Καρακώστας & Γιαννάκος» με αντικείμενο τις εισαγωγές και εξαγωγές εδωδίμων και αποικιακών η οποία όμως γρήγορα επικεντρώθηκε στο εμπόριο του πολυτιμότερου αγαθού της ελληνικής γης, το ελαιόλαδο.

Έτσι, το 1930 πρώτη η Μινέρβα προχώρησε στην τυποποίηση και στην συσκευασία του ελαιόλαδου σε γυάλινη φιάλη στην χώρα μας, εγκαινιάζοντας και διαφημιστική εκστρατεία με το μήνυμα «Μινέρβα: Το καλύτερον φυσικόν ελαιόλαδον εις φιάλας και δοχεία σφραγισμένα».

Το 1937 οι δρόμοι των δύο ιδρυτών και συνεταίρων χωρίζουν : Ο Ευάγγελος Γιαννάκος συνεχίζει την επιχείρηση που μετονομάζεται σε «Μινέρβα Ε. Γιαννάκος & Υιοί ΟΕ» ενώ ο Δήμος Καρακώστας χαράζει την δική του πορεία με την παραγωγή και τυποποίηση του ελαιόλαδου «Ρεγγίνα». 

Στις αρχές τις δεκαετίας του 1950 η μοίρα αποφασίζει για το μέλλον των ιδιοκτητών της Μινέρβα: Η κόρη του Ευάγγελου Γιαννάκου και ο Άγγελος Σαχπάλογλου, ιδιοκτήτης της ανταγωνιστικής εταιρίας «Τυπέλ» παντρεύονται συνενώνοντας και τις δύο εταιρίες. Λίγα χρόνια αργότερα (1957) η Εταιρεία ιδρύει ιδιόκτητο εργοστάσιο επεξεργασίας και τυποποίησης ελαιόλαδου μεταφέροντας την παραγωγική της δραστηριότητα στο Μοσχάτο. Η έδρα της Εταιρείας παραμένει στο κέντρο της Αθήνας, το κατάστημα της οδού Σωκράτους, που λειτουργεί ως πρατήριο των προϊόντων της ως και τις αρχές της δεκαετίας του 1980.

Εν τω μεταξύ η Μινέρβα αναπτύσσει έντονη εξαγωγική δραστηριότητα σε δεκάδες χώρες όλων των ηπείρων και μετατρέπεται σε Ανώνυμη Εταιρία το 1971 ενώ τον επόμενο χρόνο (1972) εισέρχεται στον τομέα της παραγωγής μαγειρικών λιπών με το «Βιταμινούχο Μαγειρικό Λίπος ΜΙΝΕΡΒΑ». Ακολουθούν τα καταναλωτικά σπορέλαια με το «Αραβοσιτέλαιο ΜΙΝΕΡΒΑ» (1973) αλλά και το σαπούνι (1974).

Το 1975 το «Βιταμινούχο Μαγειρικό Λίπος ΜΙΝΕΡΒΑ» εκσυγχρονίζεται σε νέα βελτιωμένη συσκευασία και μετονομάζεται σε «Μινερβίνη». Δύο χρόνια αργότερα, το 1977, η Μινέρβα συνάπτει στρατηγική συνεργασία με τον Ελληνικών συμφερόντων διεθνή όμιλο «Paterson Zochonis & Co. Ltd.» ο οποίος ανοίγει διάπλατα νέες προοπτικές ανάπτυξης της εταιρίας.

Η ιστορία του Ομίλου μοιάζει με παραμύθι βγαλμένο μέσα από το δύσκολο μονοπάτι της ζωής: Ο Γιώργος Ζοχώνης το 1870 εγκαταλείπει το χωριό Βαμβακού Σπάρτης αναζητώντας την τύχη του στην Δυτική ακτή της Αφρικής όπου συναντά τον Σκοτσέζο George Paterson. Οι δύο Γιώργηδες που γίνονται καλοί φίλοι ενώνουν τις φιλοδοξίες τους ιδρύοντας την δική τους εταιρία (Paterson/Zochonis) η οποία αναπτύσσεται ραγδαία και το 1884 ανοίγει γραφείο στο Λίβερπουλ για την προώθηση των εξαγωγών τους από την Αφρική προς την Ευρώπη. Δύο χρόνια αργότερα (1886) το γραφείο μεταφέρθηκε στο Μάντσεστερ όπου παραμένει μέχρι σήμερα η έδρα του Ομίλου στον οποίο εξελίχτηκε η εταιρία τους.

Ο Γιώργος Ζοχώνης πέθανε το 1929 και τον διαδέχτηκε ο ανιψιός του Κωνσταντίνος ο οποίος διατηρώντας την φιλοσοφία του θείου του κατάφερε να συνεχίσει την επιτυχημένη πορεία της εταιρείας ακόμα και στα δύσκολα χρόνια της οικονομικής κρίσης και του Δεύτερου Παγκοσμίου πολέμου. Ο George Paterson έμεινε  στην διοίκηση της εταιρείας μέχρι το 1932 παραχωρώντας τις μετοχές του στην οικογένεια Zοχώνη, μια και ο ίδιος δεν είχε οικογένεια ή κληρονόμους για να τον διαδεχθούν. Μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο η ανάπτυξη της Paterson/Zochonis ήταν θεαματική: Το 1948 κτίστηκε το πρώτο εργοστάσιο σαπωνοποιίας στη Νιγηρία, το 1953 η εταιρία εισήχθη στο χρηματιστήριο του Λονδίνου με την πλειοψηφία των μετοχών της να παραμένει στην οικογένεια Ζοχώνη, το 1970 εξαγοράστηκε η φαρμακευτική εταιρία «Roberts Laboratories Ltd. of Bolton» και το 1975 η εταιρία «Cussons Group Limited» με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί σταδιακά μια σειρά με προϊόντα - ηγέτες στις κατηγορίες σαπουνιών, απορρυπαντικών και ειδών προσωπικής φροντίδας.

Μετά την ένταξη και της Μινέρβα στο Όμιλο Paterson/Zochonis το 1977, η πορεία της ελληνικής εταιρίας συνεχίστηκε με έντονους ρυθμούς που διακρίθηκαν για την πρωτοπορία, τον εκσυγχρονισμό με συνεχείς επενδύσεις, την έρευνα και το υψηλό ποιοτικό επίπεδο – η Μινέρβα είναι από τις λίγες εταιρίες τροφίμων στην Ελλάδα που έχει πιστοποιηθεί με HACCP από τον διεθνώς αναγνωρισμένο φορέα RWTUV ενώ οι δραστηριότητες της είναι διαπιστευμένες με ISO 14001 (Eurocert).

Σιγά-σιγά, με προσεκτικά βήματα, η εταιρία δημιούργησε ένα «καλάθι» ελληνικών παραδοσιακών προϊόντων - βασικών συστατικών της μεσογειακής κουζίνας - με στόχο να καταστήσει την επωνυμία της Μινέρβα πρεσβευτή της ποιότητας των ελληνικών προϊόντων.  

Το 1979 η Μινέρβα ξεκίνησε την παραγωγή της «Μαργαρίνης ΦΑΣΤ» και το 1982 δημιούργησε ένα νέο επώνυμο προϊόν στην κατηγορία των έξτρα παρθένων ελαιόλαδων με την επωνυμία το Χωριό που έμελλε να καθιερωθεί στην ελληνική –και όχι μόνο- αγορά. Τον επόμενο χρόνο δημιούργησε την «Χρυσή Μινέρβα soft» από καλαμποκέλαιο, ένα προϊόν - πρότυπο για την εποχή του, ενώ από το 1988 προχώρησε στην εισαγωγή και διανομή του ρυζιού «Riziana» και των σαπουνιών «Imperial Leather» - τα τελευταία παράγονται από τον Όμιλο Paterson & Zochonis.

To 1999 ολοκληρώθηκε η κατασκευή και η μετεγκατάσταση της εταιρίας σε ένα νέο εργοστάσιο με τεχνολογία αιχμής στο Σχηματάρι Βοιωτίας - ένα από τα καλύτερα της Ευρώπης- συνεχίζοντας την δημιουργία νέων προϊόντων: (ελαιόλαδο «Χωριό ποικιλία Κορωνέικη» (1997), μαργαρίνη «Φάστ με γιαούρτι» (1998), ελαιόλαδα «Μινέρβα ορεινές περιοχές» και «Μινέρβα ελαιώνας», «Μινερβίνη με βούτυρο γάλακτος» (1999), μαργαρίνη «Φάστ με μέλι» (2001) και την σειρά των προϊόντων Benecol, με τη συνεργασία της πρωτοπόρου παγκοσμίως εταιρίας τροφίμων στη μείωση της χοληστερόλης Raisio Group, η οποία είναι εμπλουτισμένη με εστέρες φυτικών στανόλων και αποτελεί την καλύτερη επιλογή για όσους θέλουν να μειώσουν αποτελεσματικά τη χοληστερόλη τους, στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής και ενός υγιεινού τρόπου ζωής (2004).

Το 2008 η Μινέρβα επεκτάθηκε στα τυροκομικά προϊόντα εξαγοράζοντας από την ΦΑΓΕ την «Κοινοπρακτική Τυροκομικών Μονάδων Ιωαννίνων ΠΙΝΔΟΣ ΑΕΒΕ» με ημερήσια δυνατότητα επεξεργασίας αιγοπρόβειου γάλακτος 70-75 τόνων και ετήσια δυνατότητα παραγωγής φέτας 3.000-3.500 τόνων.

Σήμερα, η Μινέρβα, αποτελεί ένα φωτεινό παράδειγμα στο σκούρο τοπίο αποβιομηχανοποίησης της Ελλάδος, αφού έχει εξελιχθεί σε μία από τις μεγαλύτερες εταιρίες τροφίμων της χώρας μας, με σημαντική εξαγωγική δραστηριότητα σε 42 χώρες του κόσμου που «συνεισφέρουν» το 8% περίπου του ετήσιου κύκλου εργασιών ο οποίος πλησιάζει τα 90 εκ. Ευρώ (84.846.832 Ευρώ το 2008 με κέρδη προ φόρων 5.351.531 Ευρώ – τα αποτελέσματα του 2009 θα ανακοινωθούν τον Σεπτέμβριο 2010 διότι ο ισολογισμός της εταιρίας κλείνει κάθε Μάιο).

Η Μινέρβα απασχολεί 185 εργαζόμενους (βλπ. Free Cash Index 2009 με Οικονομικά στοιχεία μεγάλων ελληνικών επιχειρήσεων Τροφίμων, Ποτών, Super Markets, C&C και των "Top 5" εμπορικών εταιριών οινοπνευματωδών ποτών) και προσφέρει στην Ελληνική αγορά και σε δεκάδες χώρες του εξωτερικού ένα πλήθος προϊόντων τα οποία απευθύνονται τόσο στους μεμονωμένους καταναλωτές όσο και στους επαγγελματίες της μαζικής, κυρίως, εστίασης:

Στην κατηγορία των καταναλωτικών προϊόντων η Μινέρβα διαθέτει το Εξαιρετικό Παρθένο Ελαιόλαδο Χωριό (με τρεις διαφορετικές ποικιλίες ελιάς), Μινέρβα κλασικό (το πρώτο τυποποιημένο ελαιόλαδο στην Ελλάδα), τα πυρινέλαια Μινέρβα Νίκη και Μινέρβα Μάνα, τα προϊόντα Ελιές και πάστα Ελιάς Χωριό, τα τυριά  Φέτα και Γραβιέρα Χωριό, τα βιολογικά προϊόντα Χωριό (Εξαιρετικά Παρθένο Ελαιόλαδο, Ελιές Καλαμών, Πάστα Ελιάς Καλαμών και βιολογική μαργαρίνη soft με εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο), την σειρά των προϊόντων Μαργαρίνες Χωριό (Κλασικό με ελαιόλαδο 100%, soft με ελαιόλαδο, soft με ελληνικό γιαούρτι) τα προϊόντα Μεργαρίνες Φάστ (Μινέρβα Φαστ από το 1979, Φαστ classic και Φαστ soft), τα προϊόντα βουτύρου (So Real Soft και So Real Light από αγελαδινό γάλα 100%, Χωριό επίσης από αγελαδινό γάλα 100%, και Σαβόι Βούτυρο Κερκύρας με φρέσκο βούτυρο τύπου Κερκύρας), τα προϊόντα μείωσης της χοληστερόλης Μινέρβα Benecol (Μινέρβα Benecol κλασικό,  Μινέρβα Benecol με ελαιόλαδο, Μινέρβα Benecol με γιαούρτι), τα σπορέλαια (Μινέρβα Αραβοσιτέλαιο, Μινέρβα Ηλιέλαιο, Μινέρβα Νίκη Fry), τα προϊόντα Μινερβίνης – η Μινερβίνη είναι το πρώτο μαγειρικό λίπος που παράγεται στην Ελλάδα από καλαμποκέλαιο (Μινερβίνη με βούτυρο γάλακτος, Μινερβίνη με ελαιόλαδο, Μινερβίνη με καλαμποκέλαιο), το ρύζι Riziana (Basmati, Μακρύκοκκο, Μακρύκοκκο 8') και προϊόντα προσωπικής περιποίησης (κρεμοσάπουνα Carex σε τρία αρώματα - Original, Aloe Vera, Sensitive-, το αυθεντικό σαπούνι Imperial Leather σε τρεις τύπους – Original, Gentle Care, Active- και το συμπυκνωμένο υγρό πιάτων Morning Fresh σε τρία αρώματα - Original, Power Lemon, Oxygen). 

Στην κατηγορία των προϊόντων για επαγγελματίες η Μινέρβα διαθέτει ελαιόλαδο (Μινέρβα Ελαιόλαδο Έξτρα Παρθένο Foodservice, Λιόδεντρο), Μαργαρίνες (Golden Soft Minerva Foodservice, Patisserie Minerva Foodservice,

Brioche Minerva Foodservice, Sfoliatina Minerva Foodservice, Croissant Minerva Foodservice και Diva), Σπορέλαια (Αραβοσιτέλαιο Minerva Foodservice, Ηλιέλαιο Minerva Foodservice, Βαμβακέλαιο Minerva Foodservice, Fry Pro Minerva Foodservice και Cooking Pro Minerva Foodservice), Μαγειρικά προϊόντα ( Φυτική Μαγειρίνη Minerva Foodservice, Νιόβη Minerva Foodservice), Βούτυρο (Μερίδες Σαβόι, Σαβόι λιωμένο και Σαβόι τύπου Κερκύρας) .

Εξ΄ άλλου η Μινέρβα Α.Ε. Ελαιουργικών Επιχειρήσεων το 2008 προχώρησε σε στρατηγική συνεργασία με την εταιρία Κατσέλης, για τη δημιουργία ψωμιού, το οποίο εντάσσεται στην κατηγορία των λειτουργικών τροφίμων, διευρύνοντας τη σειρά προϊόντων ΜΙΝΕΡΒΑ Benecol® με τις φέτες ψωμιού σίκαλης ολικής άλεσης Κατσέλης Σύμμαχος Υγείας – Μινέρβα Benecol® οι οποίες είναι εμπλουτισμένες με εστέρες φυτικών στανολών και αποτελούν την καλύτερη επιλογή για όσους θέλουν να μειώσουν αποτελεσματικά τη χοληστερόλη τους, στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης διατροφής και ενός υγιεινού τρόπου ζωής.

Τέλος, στον τομέα της κοινωνικής ευθύνης η Μινέρβα επιδεικνύει μεγάλη ευαισθησία   στην πιστή εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την προστασία του περιβάλλοντος σε όλο το φάσμα της βιομηχανικής παραγωγής αποτελώντας ένα πολύτιμο εταίρο στο διάλογο για την αειφόρο ανάπτυξη. Παράλληλα συμμετέχει ενεργά στην αντιμετώπιση του διεθνώς αυξανόμενου προβλήματος της παχυσαρκίας, ιδίως στα παιδιά, στηρίζοντας την προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Πλατφόρμας για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας και υποστηρίζοντας αξιόλογες πρωτοβουλίες δημόσιων φορέων με την ενεργή συμμετοχή της σε εκστρατείες για την πρόληψη και την αγωγή υγείας των νέων. Ακόμα –μεταξύ άλλων-, συμβάλλει στη συστηματική εκπαίδευση των παιδιών σχολικής ηλικίας για την αξία του ελαιολάδου και της ελιάς, υλοποιώντας ειδικά επιμορφωτικά προγράμματα.

Αυτή λοιπόν είναι η Μινέρβα, η εταιρία-κόσμημα που αποτελεί ένα φωτεινό παράδειγμα στο σκούρο τοπίο αποβιομηχανοποίησης της πατρίδας μας.

Λεωνίδας Κουμάκης*

Αθήνα, 30 Ιουλίου 2010

kb@kbanalysis.com  

Άρθρα μας για άλλες εταιρίες:

ΙΟΝ: Μια συναρπαστική ιστορία, γλυκιά σαν σοκολάτα….

Fix Hellas: Επί τέλους, έφθασε και πάλι στο τραπέζι μας!

METAXA : Ένα όνομα με 120 χρόνια ιστορίας που μοσχοβολάει Ελλάδα! 

Μπύρα Βεργίνα: Αυθεντικά ελληνική μπύρα από την Θράκη, που μας κερδίζει με την ποιότητά της.

Terra Creta: Εξαιρετικό Παρθένο Ελαιόλαδο που εκφράζει ιδανικά το υψηλότερο ποιοτικό δυναμικό της Κρητικής γης.

Αναψυκτικά Λουξ: Μια ελληνική «απάντηση» υψηλών ποιοτικών προδιαγραφών.

Κτήμα Σκούρα:

Κρασιά σταθερής αξίας, αναλλοίωτης ποιότητας που περιλαμβάνουν αξέχαστες

και σπάνιες χρονιές σε μικρές ποσότητες.

**Ο Λεωνίδας Κουμάκης, γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και επί τρεις δεκαετίες, με την ιδιότητα του Διευθυντού Εξαγωγών Ελληνικής Οινοβιομηχανίας, ταξίδευσε στις 4 από τις 5 ηπείρους του πλανήτη μας, δημιουργώντας ένα εκτεταμένο δίκτυο διανομής σε 32 χώρες. Είναι συγγραφέας των βιβλίων «Το Θαύμα-Μια πραγματική ιστορία» (1992, η τέταρτη έκδοση το 2008) και «Ματιές στις ρίζες του Ελληνισμού» (1997).